Wieść Gmina Chmielnik

Medal dla Gimnazjum w Chmielniku 

Gimnazjum w Chmielniku znalazło się pośrĂłd 12 szkół i organizacji harcerskich, ktĂłrym został przyznany medal Pro Memoria. Uroczystość wręczenia odznaczeń odbyła się w Rzeszowie w WojewĂłdzkim Domu Kultury 8 czerwca 2009 r. Wraz z medalem, na ręce Pani Dyrektor Gimnazjum w Chmielniku, zostały wręczone dyplom i legitymacja, potwierdzające jego nadanie.

Medal Pro Memoria jest polskim odznaczeniem cywilnym przyznawanym za wybitne zasługi w utrwalaniu pamięci o ludziach i czynach w walce o niepodległość Polski podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu. Został ustanowiony 25 stycznia 2005 roku, z okazji 60 rocznicy zakończenia II wojny światowej, przez Kierownika Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Medalem mogli być uhonorowani uczestnicy walk na wszystkich frontach oraz osoby fizyczne i prawne szczególnie zasłużone w utrwalaniu pamięci o ludziach, którzy oddali swoje życie w walce o suwerenną i niepodległą Ojczyznę oraz w działalności związanej z opieką nad Miejscem Pamięci Narodowej i upamiętnianiem miejsc walki i męczeństwa.

Utrwalanie wśrĂłd gimnazjalistĂłw pamięci o ludziach i czynach w walce o niepodległość Polski, podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu, jest jednym z najwaĹźniejszych załoĹźeń wychowawczych programu patriotycznego Gimnazjum, ktĂłry łączy treści wychowawcze z historią rodzinnej miejscowości, historią Podkarpacia, Polski. Uczniowie wiedzą i pamiętają, Ĺźe w czasie II wojny światowej mieszkańcy wsi Chmielnik, aktywnie uczestniczyli w walce przeciwko okupantowi. Tu mieściło się dowĂłdztwo „Wedety” – ugrupowania dywersyjno – propagandowego rzeszowskiego Inspektoratu ZWZ-AK, tu wydawana była konspiracyjna gazetka „Na posterunku”, prowadzono nasłuch radiowy, kolportowano prasę i ulotki propagandowe, organizowano szkolenia bojĂłwek „małego sabotaĹźu” i przeprowadzano takie akcje. Kierownikiem „Wedety” był pochodzący z Chmielnika plut. pchor. Jan Bałda ps. „Piotr”, ktĂłry zginął w czasie potyczki z Niemcami we wsi MatysĂłwka. Niemcy, w odwecie za patriotyczną, nieugiętą wobec wroga, postawę mieszkańcĂłw, dokonali dwukrotnie pacyfikacji Chmielnika. WkrĂłtce po śmierci „Piotra” giną trzej jego współtowarzysze broni – członkowie „Wedety”: Stefan Rudnicki ps. „Prut”, JĂłzef Sitarz ps. „Łupin” i Jerzy Ziomek ps. „Szczerba”. Bohaterscy Ĺźołnierze AK zostali (w 1944 roku) pochowani we wspĂłlnym grobie na cmentarzu parafialnym w Chmielniku, a w paĹşdzierniku 2008 roku, w Rzeszowie na Drabiniance odsłonięto pomnik upamiętniający miejsce śmierci trzech młodych chłopcĂłw z „Wedety”. Pamięć o bohaterach
z Chmielnika jest Ĺźywa wśrĂłd mieszkańcĂłw wsi do dziś – Ĺźyją jeszcze świadkowie tamtych wydarzeń, takĹźe młodzi chmielniczanie znają historię swojej miejscowości. MłodzieĹź z Gimnazjum bierze udział w róşnego typu działaniach mających na celu pielęgnowanie pamięci o czasach i ludziach wojny i okupacji, i latach późniejszych. Jednym z takich działań jest współuczestniczenie w Dniu Patrona Szkoły Podstawowej Nr 1, ktĂłra nosi imię por. Jana Bałdy – poprzez udział we Mszy Świętej, programie artystycznym. Co roku, w tym Dniu harcerze z Gimnazjum składają kwiaty i trzymają honorową wartę przy grobie Ĺťołnierzy AK na cmentarzu w Chmielniku. Gimnazjaliści odwiedzają takĹźe Izbę Pamięci poświęconą Ĺźołnierzom AK, ktĂłra mieści się w budynku Szkoły Podstawowej Nr 1.

W Gimnazjum opracowano takĹźe (oprĂłcz programu wychowania patriotycznego) „Program Edukacji Regionalnej”, ktĂłry m.in. zakłada poznawanie przez uczniĂłw historii miejscowości, dokumentowanie jej poprzez np. wykonywanie zdjęć, zapisywanie zasłyszanych od starszych mieszkańcĂłw opowieści, spotykanie się ze świadkami i uczestnikami wydarzeń z czasĂłw II wojny światowej. Uczniowie takĹźe brali udział w rajdzie pieszym do miejscowości HyĹźne, zwiedzając tamtejszą Izbę Pamięci poświęconą gen. Władysławowi Sikorskiemu. MłodzieĹź z Gimnazjum bierze takĹźe udział w akademiach związanych z najnowszą historią Polski (np. Zbrodnia Katyńska) oraz innych programach artystycznych, ktĂłrych celem jest m.in. uczenie patriotyzmu, szacunku dla Ojczyzny, dla ojczystego języka. W roku 2007 program wieczornicy zorganizowanej z okazji Roku Języka Polskiego zdobył II miejsce w wojewĂłdztwie podkarpackim z konkursie organizowanym przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, Kuratoria Oświaty i Ośrodki Metodyczne „W Polsce bije serce świata – a czy Twoje serce bije dla Polski ?” i dostał się do ogĂłlnopolskiego finału.

Przy Gimnazjum (od początku jego istnienia) działa druĹźyna harcerska. Jej członkowie opiekują się pomnikiem poległych Ĺźołnierzy Armii Krajowej, biorą udział w uroczystościach patriotycznych organizowanych przez Podkarpacką Chorągiew ZHP, Hufiec Ziemia Rzeszowska oraz inne szkoły z terenu gminy, odwiedzają kombatantĂłw, trzymają honorową wartę przy pomniku Ĺťołnierzy AK podczas Dnia Wszystkich Świętych. Będąc na wycieczce w Warszawie zwiedzali Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum ZHP, a w paĹşdzierniku 2008 roku byli wykonawcami patriotycznego programu artystycznego przygotowanego pod kierunkiem nauczycieli Gimnazjum z okazji uroczystości odsłonięcia pomnika ku czci trzech Ĺźołnierzy AK z ugrupowania „Wedeta”, ktĂłrzy polegli w walce z Niemcami na Drabiniance w Rzeszowie. Podczas przygotowań do uroczystości gimnazjaliści mieli moĹźliwość spotkania i porozmawiania o tamtych trudnych czasach z siostrą jednego z poległych – s. Izabelą Rudnicką. Pielęgnowanie i utrwalanie pamięci o czasach i ludziach II wojny światowej wiąże się takĹźe z wyborem Patrona Gimnazjum, ktĂłrym zostały „Szare Szeregi”. Podjęcie starań o nadanie szkole imienia jest doskonałą okazją do realizowania najwaĹźniejszych celĂłw programu wychowania patriotycznego i utrwalania pamięci o tamtych czasach. Zainteresowania historią swojej miejscowości i najnowszą historią Polski młodzieĹź z Gimnazjum rozwija na zajęciach pozalekcyjnych (np. kółku historycznym), poznaje poprzez lekcje historii, spotkania ze świadkami wydarzeń związanych z rokiem 1980, uczestniczenie w prelekcjach o latach 1946 – 1980, ktĂłre organizuje Instytut Pamięci Narodowej z Rzeszowa. Uczniowie wykonują takĹźe foldery o rodzinnej miejscowości, publikują ciekawostki z nią związane w gimnazjalnej gazetce. W roku 2008 w ramach projektu realizowanego przez nauczycieli Gimnazjum „Idę sobie…”, ktĂłry został nagrodzony
w ogĂłlnopolskim konkursie w ramach grantu „Szkoła bez przemocy”, uczniowie poznawali historię poprzez uczestniczenie w wycieczkach do miejsc upamiętnionych w historii np. zwiedzali forty w Przemyślu, Muzeum w Dukli z ekspozycją związaną z bitwą o Przełęcz Dukielską, opracowali takĹźe folder dotyczący odwiedzanych miejsc, publikowali swe wraĹźenia w gazetce oraz byli autorami strony internetowej przedstawiającej m.in. legendy, ciekawostki związane z bliĹźszą i dalszą okolicą.

Wszyscy uczniowie Gimnazjum aktywie włączają się w działania, uroczystości, imprezy, spotkania, ktĂłrych celem jest utrwalanie pamięci o ludziach i czynach w walce o niepodległość podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu, są wychowywani wedle słów: „Ojczyzna to pamięć i groby. Narody tracąc pamięć, tracą Ĺźycie.”

Daria Głodowska
Monika WĂłjcik