Wieść Gmina Chmielnik

Warta przy BoĹźym Grobie 

Zbliża się okres Świąt Wielkanocnych. Tradycyjnie strażacy ochotnicy będą brali aktywny udział w ich obchodach.

Warta podczas świąt ma w Polsce długa historię i związana jest z typowo polską tradycją budowania GrobĂłw Pańskich. Zwyczaj ten rozwinął się juĹź w XVII wieku, wtedy to zaczęto rĂłwnieĹź wystawiać przy nich warty złoĹźone z Ĺźołnierzy oraz z przedstawicieli poszczegĂłlnych cechĂłw rzemieślniczych. W późniejszych czasach w części parafii przystąpiono do tworzenia specjalnych straĹźy grobowych. W niektĂłrych regionach kraju m.in. na podkarpaciu rozpowszechnił się interesujący obyczaj wystawiania straĹźy grobowych zwanych „turkami”. Cechą charakterystyczną „turkĂłw” są ich stroje wzorowane na mundurach wojskowych z róşnych epok, najczęściej z końca XVIII wieku oraz z pierwszej połowy XIX wieku. Warta jest nawiązaniem do pilnowania Grobu Chrystusa przez Ĺźołnierzy rzymskich. W ten piękny zwyczaj od początku swojego istnienia zaczęły się włączać ochotnicze straĹźe poĹźarne. ZaleĹźnie od lokalnego obyczaju straĹźacy ochotnicy występują ubrani w mundury galowe ze sznurami lub mundury bojowe, pasy oficerskie, czapki rogatywki, hełmy bojowe lub ozdobne.

Na terenie gminy w obchodach Triduum Paschalnego uczestniczą straĹźacy z OSP Błędowa Tyczyńska – Wieś, OSP BorĂłwki, OSP Wola Rafałowska i OSP ZabratĂłwka. KaĹźda jednostka wystawia kompanię honorową, ktĂłra pełni słuĹźbę w swoim kościele parafialnym. Jest to juĹź wieloletnia tradycja i zwyczaj ten na stałe wpisał się do kalendarza działalności naszych OSP. Druhowie z Woli Rafałowskiej swoją słuĹźbę pełnią najdłuĹźej, bo juĹź prawie 60 lat, straĹźacy z Błędowej Tyczyńskiej i ZabratĂłwki od lat 70-tych, a ochotnicy z BorĂłwek od lat 80 tych.

Nasi druhowie pełnią wartę w mundurach galowych, pasach oraz przewaĹźnie w wysokich butach. Nakrycie głowy stanowią odnowione hełmy starego typu bądĹş specjalnie zakupione na tą okazje hełmy ozdobne, nawiązujące do historycznych wzorĂłw (OSP Wola Rafałowska i OSP ZabratĂłwka). „Bronią” warty juĹź nie jest tradycyjny ekwipunek straĹźaka, czyli toporek, a halabardy bądĹş włócznie. Toporki są nadal wykorzystywane podczas procesji rezurekcyjnej i do rozprowadzania warty. Ciekawym uzupełnieniem i wyjątkiem jest strĂłj straĹźakĂłw z Błędowej Tyczyńskiej, ktĂłrych mundury są ozdobione szarfami i pagonami. Wartę jednocześnie pełni dwĂłch lub czterech straĹźakĂłw. Zmiany warty przeprowadza się co 15 - 30 min. Zmianami i formacjami straĹźakĂłw podczas uroczystości dowodzi dowĂłdca warty. Tą zaszczytną funkcję zazwyczaj pełni prezes lub naczelnik, bądĹş druh z najdłuĹźszym staĹźem.

Strażacy co roku rozpoczynają swoją służbę w Wielki Piątek. W następny dzień - Wielką Sobotę warta przy Bożym Grobie zostaje podjęta od wczesnych godzin rannych i trwa do wieczornych obrzędów liturgicznych. Również w sobotę podczas poświęcenia pokarmów, wedle dawnego zwyczaju mieszkańcy ofiarowują druhom produkty spożywcze. W niedzielny poranek strażacy uczestniczą w mszy świętej rezurekcyjnej, wtedy to wystawiane są całe kompanie honorowe. Oprócz służby wartowniczej druhowie podejmują również inne czynności związane
z obrzędami świątecznymi m.in. pełnią asystę podczas poświecenia pokarmów poza terenem kościoła, przygotowują ogniska, od którego zapala się Paschał, pełnią służbę liturgiczną, w procesji niosą figurę Chrystusa Zmartwychwstałego i baldachim. Po mszy świętej rezurekcyjnej strażacy spotykają się na symbolicznym wspólnym śniadaniu, podczas którego wzajemnie składają sobie życzenia świąteczne.

Warta przy Bożym Grobie to zaszczytna funkcja dla strażaka ochotnika. Funkcję tą wypełniają z zaangażowaniem i poczuciem strażackiego obowiązku oraz chęcią podkreślenia znaczenia i rangi munduru.

Marek Czarnota