Kulminacją obchodów setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości była uroczystość szkolna zatytułowana „My Polacy - niepodlegli, przedsiębiorczy”, będącą twórczą realizacją przez naszą szkołę projektu grantowego Narodowego Banku Polskiego pod honorowym patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Ta patriotyczno-edukacyjna uroczystość zaangażowała całą społeczność szkolną, co dodatkowo wzmocniło wychowawczy charakter tego przedsięwzięcia. Otwierając to uroczyste spotkanie, Dyrektor Szkoły, Podstawowej im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Woli Rafałowskiej, mgr Halina DRĄŻEK, przywołała słowa poety odwołujące się do odrodzonej po latach niewoli Polski, a następnie pozdrowiła zebranych i serdecznie przywitała przybyłych gości, m.in.: Wizytatora Kuratorium Oświaty w Rzeszowie, Przewodniczącą Rady Gminy Chmielnik, Zastępcę Wójta gminy Chmielnik, Przewodniczącą Stowarzyszenia Promocji Wsi Wola Rafałowska „Nasza Wola”. Serdeczne słowa powitania skierowała pani Dyrektor do delegacji szkół z terenu gminy, na czele z ich dyrektorami i reprezentacją uczniów, a także do przybyłych rodziców i miejscowej społeczności szkolnej - w tym uczniów występujących w programie artystycznym oraz ich opiekunów - nauczycieli. Pierwszą część uroczystości stanowiło widowisko słowno-muzyczne, na które złożyły się recytacje tekstów poetyckich i wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych nawiązujących do setnej rocznicy odzyskania niepodległości. Dodatkową rangę tej części uroczystości o charakterze oficjalnym nadało wspólne odśpiewanie hymnu państwowego w asyście pocztu sztandarowego szkoły. Po oficjalnym otwarciu dalszą część uroczystości poprowadziły uczennice klasy siódmej, zarazem liderki samorządu szkolnego. W tekstach poetyckich, recytowanych z pełną ekspresją i wyraźnym przejęciem przez uczniów, usłyszeliśmy słowa o trudnej, ale i heroicznej przeszłości, a także o niezachwianej wierze w to, że odzyskanie niepodległości jest możliwe i nigdy z tego marzenia nie należy rezygnować. Co więcej - usłyszeliśmy płynące z ust poetów słowa o tym, że ofiara powstańców listopadowych i styczniowych, i wszystkich tych, którzy złożyli życie na ołtarzu ojczyzny, nie pójdzie na marne i wyda plon, którym będzie wypełnienie testamentu przodków przez następujące po nich pokolenia, podejmujące niezłomną walkę o odzyskanie niepodległości. Podsumowaniem tej części pełnej emocjonalnych uniesień było po trzykroć powtarzane pytanie „Czym dla Ciebie jest Polska?” adresowane do różnych grup odbiorców widowiska. Usłyszeliśmy zróżnicowane odpowiedzi, zarazem piękne i przejmujące w swej formie i treści. Osobną wagę poświęcić trzeba warstwie muzycznej i tanecznej widowiska patriotycznego. Oprócz pieśni śpiewanych chóralnie przez uczniów naszej szkoły, jak chociażby Gaude Mater Poloniae, były i wykonane wspólnie przez ogół zebranych pieśni legionowe, w tym m.in. „Pierwsza Brygada”, „Rozkwitały pąki białych róż”. Istotnymi elementami tanecznymi, które podkreślały niepowtarzalny klimat i charakter widowiska był taniec z polską flagą w wykonaniu grupy dziewcząt z klasy siódmej, widowiskowy krakowiak w wykonaniu najmłodszych uczniów (klasy 0-1) ubranych w piękne krakowskie stroje, a także niesamowity, a przy tym energetyczny polonez w wykonaniu wszystkich obecnych – i społeczności szkolnej, i zaproszonych gości- sprawnie i z fantazją poprowadzony przez parę znakomitych i pięknie ubranych wodzirejów. Chciałoby się powiedzieć parafrazując słowa poety: „I ja tam byłem, i to zobaczyłem, a co zapamiętałem, to wam opisałem”.
Ale to nie koniec atrakcji towarzyszących tej jubileuszowej uroczystości. Kolejną z nich było podsumowanie gminnego konkursu na „Laurkę dla ojczyzny”, którego pomysłodawcą była nasza szkoła. Nagrody dla laureatów konkursu wręczyła pani dyrektor wspólnie z panią kierownik Gminnej Biblioteki Publicznej w Chmielniku, współorganizatorem konkursu. Spotkał się on z żywym zainteresowaniem społeczności szkolnych naszej gminy i stał się autentycznym wyrazem patriotycznego zaangażowania dzieci i młodzieży wyrażonego słowem i obrazem. Nie zabrakło podniosłych, ale i prostych słów zawierających bogaty ładunek emocji, podobnie można opisać elementy plastyczne prac konkursowych, w których oprócz symboli narodowych pojawiły się symbole walki o niepodległość czy wizerunki postaci uosabiających tę walkę, czy też ofiarnie i bezgranicznie służących tej sprawie.
„Dla Ciebie Polsko za mundurem młodzież sznurem” to tytuł wystawy związany z innym jubileuszowym projektem. Na wystawie mogliśmy zobaczyć fotografie uczniów naszej szkoły ubranych w stroje z czasów powstania warszawskiego. Ten projekt uświadamiał odbiorcom, a zwłaszcza młodzieży szkolnej, że wielu młodych Polaków, w tym także dzieci, czynnie angażowało się w walkę z hitlerowskim okupantem w czasie II wojny światowej i ginęło za ojczyznę, wierząc, że służą sprawie najważniejszej- wolnej w przyszłości i niepodległej Polsce.
Uzupełniała tę wystawę historyczna prezentacja poświęcona ojcom niepodległości, a opracowana przez Instytut Pamięci Narodowej.
Projekt „My Polacy – niepodlegli, przedsiębiorczy” oprócz widowiska słowno-muzycznego znalazł swój wyraz także w pracach przygotowanych przez uczniów. Jedną z nich były „Skarbonki”, które mogły zaimponować różnorodnością formy, niezwykłą pomysłowością i kolorystyką.
Drugą praca o charakterze projektowym była prezentacja historii polskiego pieniądza oraz przybliżenie postaci Władysława Grabskiego, autora reformy walutowej w II Rzeczpospolitej. Całą uroczystość zamykał bal dla społeczności szkolnej, prowadzony przez pomysłowego wodzireja. W różnorodnych tańcach każdy miał okazję się sprawdzić i odreagować emocje towarzyszące uczniom tego dnia. Radosne podsumowanie najważniejszej szkolnej uroczystości dla uczczenia setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości skłania do wielu historycznych refleksji. Pierwsza z nich to wielki szacunek dla tamtych pokoleń, które, mimo tak wielu różnic i różnych doświadczeń porozbiorowych, umiały się ponad podziałami porozumieć. Druga, godna szczególnego podkreślenia- to wychowanie młodego pokolenia w duchu patriotycznym, czego potwierdzeniem była postawa młodych Polaków w czasie II wojny światowej. I wreszcie trzecia -
z poprzednią ściśle związana. Kształtowanie żarliwego patriotyzmu wśród pokolenia Kolumbów to duża (choć niewyłączna) zasługa pedagogów II Rzeczpospolitej, która była dostrzegana i doceniania nie tylko przez elity polityczne, ale i całe społeczeństwo. I ostatnia, do poprzedniej nawiązująca: dzisiejsze młode pokolenie jest również wychowywane w duchu patriotycznym przy pełnym zaangażowaniu pedagogów, czego potwierdzeniem są tegoroczne obchody odzyskania niepodległości przez Polskę, ale nie tylko. By jednak wychowanie patriotyczne miało tak istotny wpływ na kształtowanie postaw i charakterów młodego pokolenia jak kiedyś, potrzeba wsparcia tej pracy i działalności nauczycieli ze strony elit politycznych, społeczeństwa, a także wzmacniania autorytetu nauczyciela i jego pozycji społecznej. Bez tego trudno będzie w sposób powszechny i skuteczny kształtować patriotyczne postawy pokoleń, czy wpływać na kształtowanie ich charakterów. A pamiętać powinniśmy, że „Ojczyzna to wielki, zbiorowy obowiązek”, w realizacji którego wszyscy powinniśmy się nawzajem wspierać i uzupełniać.
Andrzej PIECZONKA
SP Wola RAFALOWSKA