W dniu 17 lutego 2016 r. została opublikowana w Dzienniku Ustaw pod poz. 195 Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 kwietnia br.
Wyżej wymieniona ustawa wprowadza systemowe wsparcie rodzin, mieszkających w Polsce i określa warunki nabywania prawa do świadczenia wychowawczego oraz zasady przyznawania i wypłacania tego świadczenia.
Świadczenie wychowawcze przysługuje matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka. Świadczenie to przysługuje w/wym. osobom do dnia ukończenia przez dziecko 18 roku życia.
Ustawa zakłada, że świadczenie wychowawcze przysługuje w wysokości 500 zł na drugie i kolejne dziecko, bez względu na dochody rodziny. W przypadku rodzin, które ubiegać się będą o to świadczenie na pierwsze dziecko trzeba będzie spełnić kryterium dochodowe 800 zł na osobę w rodzinie lub 1200 zł jeżeli członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne.
W świetle wyżej wymienionej ustawy dochód – oznacza to dochód w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych, a dochód rodziny – oznacza to sumę dochodów członków rodziny osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres, na jaki ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego (z zastrzeżeniem dochodu utraconego i dochodu uzyskanego przez członków rodziny).
Dochód rodziny stanowi:
1) dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych,
2) dochód inny niż dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 27, art. 30b, art. 30c, art. 30e i art. 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych,
3) dochód osiągany przez osoby podlegające przepisom o zryczałtowanym podatkiem dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne - każdego członka rodziny.
Świadczenie wychowawcze nie przysługuje jeżeli:
1) dziecko pozostaje w związku małżeńskim;
2) dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej;
3) pełnoletnie dziecko ma ustalone prawo do świadczenia wychowawczego na własne dziecko;
4) członkowi rodziny przysługuje za granicą na dziecko świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia wychowawczego, chyba, że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
W przypadku, gdy osoba ubiega się o świadczenie wychowawcze na pierwsze dziecko do wniosku dołącza odpowiednio:
1) oświadczenia dokumentujące wysokość innych dochodów niż dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 27, art. 30b, art. 30c, art. 30e i art. 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) każdego członka rodziny (dochody nieopodatkowane i oświadczenie o wielkości gospodarstwa rolnego - wzór oświadczeń w tych sprawach określa Załącznik nr 2 i Załącznik nr 4 do rozporządzenia w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenie wychowawcze);
2) oświadczenie o deklarowanych dochodach osiąganych przez osoby podlegające przepisom o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, zawierające informacje o:
a) wysokości dochodu,
b) wysokości należnych składek na ubezpieczenia społeczne,
c) wysokości należnych składek na ubezpieczenie zdrowotne,
d) wysokości i formie opłacanego podatku dochodowego,
e) wysokości dochodu po odliczeniu należnych składek i podatku; (ryczałt ewidencjonowany lub karta podatkowa – oświadczenie w tej sprawie określa Załącznik nr 3 do rozporządzenia w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenie wychowawcze);
3) w przypadku utraty dochodu lub uzyskania dochodu - dokumenty potwierdzające ich utratę lub uzyskanie oraz ich wysokość.
Wyżej wymienionych dokumentów nie załącza osoba, która nie ubiega się o przyznanie świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko.
Ponadto, w zależności od indywidualnej sytuacji, w przypadku ubiegania się o świadczenie wychowawcze niezależnie o tego, czy na pierwsze dziecko, czy drugie i następne, do wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego, dołącza się inne zaświadczenia lub oświadczenia oraz dowody niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia wychowawczego:
a) zaświadczenie sądu opiekuńczego lub ośrodka adopcyjnego o prowadzonym postępowaniu sądowym w sprawie o przysposobienie dziecka,
b) prawomocne orzeczenie sądu orzekające rozwód lub separację,
c) orzeczenie sądu opiekuńczego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka,
d) inne dokumenty potwierdzające spełnianie warunków do przyznania lub ustalenia wysokości świadczenia wychowawczego będącego przedmiotem wniosku.
W przypadku wystąpienia zmian mających wpływ na prawo do świadczenia wychowawczego, osoba otrzymująca świadczenie wychowawcze jest obowiązana do niezwłocznego powiadomienia o tym organu właściwego wypłacającego to świadczenie.
Wnioski z prawidłowo wypełnionymi dokumentami będzie można składać w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Chmielniku (pokój 9,11,12), od momentu wejścia w życie ustawy tj. 1 kwietnia 2016 r. Jeśli wniosek zostanie złożony w ciągu pierwszych trzech miesięcy obowiązywania ustawy, osoby uprawnione dostaną wyrównanie od 1 kwietnia 2016 r. W kolejnych miesiącach świadczenie będzie wypłacane od miesiąca, w którym zostanie złożony wniosek.
W dalszym okresie obowiązywania ustawy prawo do świadczenia wychowawczego ustalane będzie na okres od dnia 1 października do dnia 30 września roku następnego. Wnioski o jego ustalenie będzie można składać od dnia 1 sierpnia danego roku.
Druki wniosków o świadczenie wychowawcze są dostępne w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Chmielniku i na stronie internetowej Ośrodka w zakładce pliki do pobrania.
Osoby uprawnione do świadczenia wychowawczego będą miały możliwość złożenia wniosku o jego przyznanie drogą elektroniczną - nie będzie konieczności dołączania do wniosku szeregu zaświadczeń np. dotyczących dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych - bowiem organ właściwy będzie je pozyskiwał samodzielnie.
Szczegółowe informacje można uzyskać w GOPS w Chmielniku pod nr tel. (17) 22 96 603 oraz za pośrednictwem infolinii działającej w Urzędzie Wojewódzkim w Rzeszowie pod nr 800 100 990.
Anna Szydełko, Katarzyna Szczypek