Bardzo różne są zdania na temat młodzieży, zależą w dużej mierze od naszych doświadczeń, kontaktów z młodymi ludźmi, wieku. Jednak przeważają opinie niepochlebne, a czasem krzywdzące, często niepoparte znajomością tematu. W bibliotece słyniemy z obalania stereotypów, dlatego spróbujemy Was przekonać o tym, że młodzież w naszej gminie jest fantastyczna i zasługuje na uwagę i uznanie.
W ramach naszej działalności współpracujemy z różnymi grupami wiekowymi. Kilka lat temu najtrudniej było nawiązać nić porozumienia z młodymi ludźmi. Dlatego wyznaczyłyśmy sobie cel by dotrzeć ze swoją ofertą do nastolatków. Dążąc do tego celu odkryłyśmy w 2012 roku program Równać Szanse, który skierowany jest do młodych ludzi z małych miejscowości i ma stwarzać im przestrzeń na wyrównanie szans i dobry start w dorosłe życie. To było odkrycie, które odpowiadało na nasze potrzeby. Istotą tego programu jest to by traktować młodzież podmiotowo i pozwolić im na działanie bez wyręczania ich i bez wychodzenia z założenia że dorosły zrobi lepiej. Tylko poprzez próbowanie siebie w różnych sytuacjach i czasami błędy młody człowiek się czegoś nauczy. Program oferował dofinansowanie dla projektów, których odbiorcami będzie młodzież. Podjęliśmy to wyzwanie. Udało się zebrać, wtedy jeszcze małą, grupę młodzieży, wspólnie przelać pomysł na papier i złożyć wniosek. Ten pierwszy projekt - „Strefa Kultury Młodzieżowej” był przełomowy i stanowił fundament pod wszystko co było potem. A potem powstała nieformalna grupa młodzieży przy bibliotece pod tą samą nazwą i każdego roku młodzież miała jakiś bardziej lub mniej szalony pomysł, na który otrzymywaliśmy dofinansowanie z Programu Równać Szanse. Dzięki temu w ciągu 8 lat tylko z tych funduszy udało się zrealizować z młodzieżą dziewięć projektów, a dziesiąty wciąż trwa. Począwszy od 2012 roku były to:
„Strefa Kultury Młodzieżowej”
„KOT (Kino, Opera, Teatr, czyli chochoł na koturnach)”
„RONDO (Razem Odkrywamy Nowe Drogi Ole!)”
„Etno Portret , czyli oblicza lokalnych talentów”
„BAJAM – świat w pigułce”
„FolkLove – zakochaj się w muzyce ludowej”
„Co jest grane?”
„Obieżyświat”
„Co było grane?”
„Nie cudzą, ale swoją ścieżką”.
Były to inicjatywy głównie w obszarze szeroko pojętej kultury: ludowej, wysokiej i popkultury. Do chwili obecnej w wymienionych projektach wzięło udział 72 osoby, z czego ponad połowa tworzy grupę Strefa Kultury Młodzieżowej. W tej grupie 6-cioro młodych ludzi przeszło szkolenie Młodzieżowych Liderów Warszawie. Dzięki temu dwa projekty były w całości wymyślone i koordynowane przez nich. Wśród wymiernych efektów tych kilku lat pracy możemy wymienić m.in.: przestawienie „Oskar i pani Róża”, musical „Mamma Mia”, kilkanaście wyjazdów na terenie Polski, kilkanaście filmów, koncerty i eventy dla społeczności lokalnej, happening i dwie sondy uliczne, publikację, kino letnie, Festiwal 238 FEST, Jarmark Lokalnych Twórców, panel dyskusyjny online. Ale najważniejsze są korzyści niepoliczalne, niewidoczne na pierwszy rzut oka, czyli zmiany jakie zaszły w samej młodzieży i to o nie najbardziej zabiegamy. Najlepiej opowiedzą o nich sami uczestnicy.
PAULINA N.: Dzięki programowi Równać Szanse nabyłam sporo nowych umiejętności i doświadczeń. Mogłam wypróbować się w rolach, w jakich nigdy wcześniej sobie siebie nie wyobrażałam. Miałam okazję wcielić się w dziennikarkę, ale też miałam okazję udzielić wywiadu. Poznałam trudności związane z pracą scenarzysty. W niedalekiej przyszłości zmierzę się również z aktorstwem i reżyserią. Uczestnictwo w projektach to dla mnie nie tylko wielka przygoda, ale też poszukiwanie swojej drogi w życiu. Właśnie tutaj odkrywam kim jestem i co chcę robić. Deptam swoją własną ścieżkę i pomimo tego, że nie wiem co mnie spotka po drodze to jestem pewna, że jest naprawdę warto.”
MATEUSZ: Program Równać Szanse pozwolił mi zajrzeć w głąb siebie, odnaleźć swoje pasje, mocne strony i pewność siebie. Nauczyłem się radzić sobie z przeciwnościami i samodzielnie realizować zadania, które wtedy wydawały mi się bardzo trudne.
PAULINA T.: Równać Szanse jest jak złota rybka spełniająca życzenia. Mamy wpływ na to co chcemy robić w projekcie, a przez to możemy zrealizować swoje marzenia i nabyć nowych umiejętności. Dzięki temu walczymy ze swoimi słabościami i podejmujemy wyzwania, aby osiągnąć coś, co kiedyś było niemożliwe. Wystarczy głowa pełna pomysłów i chęć działania, żeby przeżyć przygodę, którą będzie się pamiętało na zawsze.
Rok 2020 jest dla Programu Równać Szanse jubileuszowy, dlatego przygotowaliśmy projekt wspomnieniowy „Co było grane?”, który miał z wielką pompą przypomnieć mieszkańcom o tych wszystkich sukcesach młodych ludzi, ale pandemia zmieniła, a wręcz zatrzymała bieg wydarzeń. W tym zatrzymaniu wracamy do tego co było tylko w słowach i obrazach, podkreślając tym samym zakres dotychczasowych dokonań młodych. Jednocześnie z nadzieją patrzymy w przyszłość, bo młodzież mimo trudności nie poddaje się, ale mozolnie wydeptuje swoje własne ścieżki do zwycięstwa.
Irena Szczypek
Gminna Biblioteka Publiczna w Chmielniku
Co było grane w fotografii:
Co było grane?
Warto przeczytać
