Zjawisko przemocy domowej stanowi od wielu lat poważny problem społeczny i jedno z podstawowych zagrożeń zarówno dla rodziny, jak i poszczególnych jej członków.
Przemoc domową należy zakwalifikować do kategorii zachowań negatywnych o dużej szkodliwości społecznej. Może być ona zarówno przyczyną, jak i skutkiem dysfunkcji w rodzinie.
Według definicji przyjętej w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.) przemoc w rodzinie należy rozumieć, jako jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.
Z psychologicznego punktu widzenia przemoc w rodzinie to działanie:
-
Intencjonalne i skierowane przeciwko innym członkom rodziny,
-
Naruszające prawa i dobra osobiste ofiar,
-
Wykorzystujące wyraźną asymetrię sił,
-
Powodujące ból i cierpienie.
Przemoc w rodzinie jest działaniem intencjonalnym, zaplanowanym, ukierunkowanym na wyrządzenie drugiej osobie krzywdy, szkody, cierpienia. Dotyczy relacji z bliskimi, w której istnieje nierówny układ sił. Dochodzi do wykorzystywania władzy, siły fizycznej, psychicznej, materialnej przez silniejszego nad słabszym.
Przemoc w rodzinie może się objawiać w różnorodny sposób. Jej rodzaje i formy przedstawia poniższa tabela.
Tabela. Rodzaje i formy przemocy.
|
RODZAJE PRZEMOCY |
KATALOG POTENCJALNYCH ZACHOWAŃ |
|
PRZEMOC
FIZYCZNA
(dotyczy dorosłych i dzieci) |
Np. popychanie, odpychanie, obezwładnianie, przytrzymywanie, policzkowanie, szczypanie, kopanie, duszenie, bicie otwartą ręką i pięściami, bicie przedmiotami, ciskanie w kogoś przedmiotami, parzenie, polewanie substancjami żrącymi, użycie broni lub innych niebezpiecznych narzędzi, porzucanie w niebezpiecznej okolicy, wyrzucanie z samochodu, gaszenie papierosa na osobie, nieudzielanie koniecznej pomocy i in. |
|
PRZEMOC
PSYCHICZNA
(dotyczy dorosłych i dzieci) |
Np. wyśmiewanie poglądów, religii, pochodzenia, narzucanie własnych poglądów, karanie przez odmowę uczuć, zainteresowania, szacunku, stała krytyka, wmawianie choroby psychicznej, izolacja społeczna (kontrolowanie i ograniczanie kontaktów z innymi osobami), domaganie się posłuszeństwa, ograniczanie snu i pożywienia, degradacja werbalna (wyzywanie, poniżanie, upokarzanie, zawstydzanie),stosowanie bezprawnych gróźb np. zabiję cię, szantażowanie zabójstwem, przekonywanie o swojej bezkarności i in. |
|
PRZEMOC
SEKSUALNA
(dotyczy dorosłych i dzieci) |
Np. wymuszanie pożycia seksualnego, wymuszanie nieakceptowanych pieszczot i praktyk seksualnych, wymuszanie seksu z osobami trzecimi, sadystyczne formy współżycia seksualnego, demonstrowanie zazdrości, krytyka zachowań seksualnych kobiety, poniżanie możliwości, obśmiewanie, wymuszanie oglądania pornografii i powtarzania zachowań tam stosowanych, patologiczna zazdrość o zachowania seksualne, których nie ma i in. |
|
PRZEMOC
EKONOMICZNA
(dotyczy dorosłych i dzieci) |
Np. odbieranie zarobionych pieniędzy, uniemożliwianie podjęcia pracy zarobkowej, niezaspokajanie podstawowych, materialnych potrzeb członków rodziny i in. |
|
ZANIEDBYWANIE
(dotyczy dzieci i dorosłych) |
Np. niezaspokajanie podstawowych potrzeb dziecka zarówno fizycznych (właściwe odżywianie, ubieranie, ochrona zdrowia, edukacja itp.) jak i psychicznych (poczucie bezpieczeństwa, miłość rodzicielska, troska
i in.) |
JEŻELI DOŚWIADCZASZ PRZEMOCY
W RODZINIE
LUB ZNASZ INNE OSOBY, KTÓRE CIERPIĄ
Z TEGO POWODU
ZGŁOŚ SIĘ
do Komisariatu Policji w rejonie Twojego miejsca zamieszkania
lub
Ośrodka Pomocy Społecznej
Funkcjonariusz policji/ Pracownik socjalny:
-
poinformuje o sposobach i możliwościach rozwiązania Twojego problemu,
-
pomoże opracować skuteczny plan działania,
-
wskaże miejsca, w których możesz uzyskać pomoc prawną i socjalną, wsparcie psychologiczne oraz schronienie,
-
wypełni Niebieską Kartę.
Jeśli jesteś świadkiem przemocy w twoim otoczeniu, słyszysz awantury rodzinne, widzisz, że ktoś ma ślady pobicia, obserwujesz niedostateczną troskę o starsze osoby, niepełnosprawne, dzieci - nie bądź obojętny - okaż solidarność - powiadom służby zajmujące się przeciwdziałaniem przemocy:
-
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Chmielniku tel. 17-22 96 603
-
Komisariat Policji w Tyczynie tel. 17-23-02-997
-
Niebieska Linia tel. 801-120-002
-
Telefon alarmowy o charakterze informacyjno-koordynacyjnym (całodobowy) tel. 987
-
Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka tel. 800-121-212
-
Ogólnopolski Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży Fundacji „Dzieci Niczyje” tel. 116-111
-
Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Górnie tel. 17-72 28 835
Elżbieta Korbecka
Zespół Interdyscyplinarny w Gminie Chmielnik
Warto przeczytać
