O projekcie wymiany młodzieżowej w naszej bibliotece myślałyśmy już od kilku lat. Myślenie przerodziło się w działanie i przyszedł czas na poszukiwanie partnerów zagranicznych i krystalizowanie się pomysłu na tematykę takiej wymiany. Skorzystaliśmy z programu Polsko-Ukraińska Wymiana Młodzieży Narodowego Centrum Kultury i po raz pierwszy w 2013 roku złożyliśmy wniosek. Udało się za trzecim razem. W gronie 67 instytucji w kraju jakie otrzymały dofinansowanie na realizację projektów było tylko 2 biblioteki, w tym nasza.
Projekt nosił nazwę „Polsko-ukraińskie górskie warsztaty teatralne” i realizowany był od 31 lipca do 11 sierpnia 2015 roku. W wymianie uczestniczyła młodzież z nieformalnej grupy Strefa Kultury Młodzieżowej, która działa przy bibliotece od trzech lat i członkowie Dyskusyjnych Klubów Książki z terenu gminy Chmielnik. Ze strony ukraińskiej była to nieformalna grupa teatralna Artel-moda z miasta Sumy. Na miejsce spotkania wybraliśmy malowniczo usytuowany Poronin. Głównym celem projektu było stworzenie przestrzeni dla dialogu dwóch kultur: polskiej i ukraińskiej. Jako narzędzie do osiągnięcia tego celu posłużyły warsztaty teatralne prowadzone przez profesjonalistów. Magdalena Widłak, choreografka i tancerka i aktor Kamil Dobrowolski na co dzień związany z Teatrem Maska w Rzeszowie czuwali nad poczynaniami młodych ludzi, udzielani cennych rad, obserwowali proces twórczy, podpowiadali jak wyrażać siebie na scenie i jakich środków użyć aby przekaz był należycie czytelny. Młodzież pracowała w kilkuosobowych, mieszanych, polsko-ukraińskich grupach tworząc pojedyncze etiudy, z których w finale powstały dłuższe formy teatralne tworzące jeden wielki spektakl. Praca nad etiudami wymagała od nich komunikacji między sobą, przekonywania do swoich pomysłów, słuchania innych, jednym słowem nabycia niezbędnych umiejętności do pracy w grupie. To dlatego, że teatr łączy w sobie wiele sztuk zajęcia były ciekawe i różnorodne i niezwykle pomocne aby wyzwalać ekspresję uczuć i młodzieńczą kreatywność. Odgrywanie ról pozwalało młodym pozbyć się nieśmiałości, wyrazić swoje uczucia, poczuć się ważnym w grupie, zaistnieć. Ta wspólna praca na spektaklem w znaczący sposób wpływała na poprawę komunikacji, wzajemne poznanie się, zacieśnienie więzi koleżeńskich i dążenie w efekcie do wspólnego celu. To czego udało im się dokonać zaprezentowali zaproszonej przez siebie publiczności. Ale praca to nie wszystko co czekało na młodzież w ten wakacyjny czas. Bo równie sprzyjający poznaniu się może być wspólny wypoczynek. Dlatego harmonogram projektu przewidywał wyprawy górskie, zwiedzanie, pływanie, taniec, wspólne posiłki, zabawy, zajęcia sportowe, wyprawy nad górską rzekę, wieczory z gitarą i śpiewem i długie rozmowy w wielu językach jednym słowem czas, który młodzi ludzie intensywnie spędzali razem. Bardzo ważnym elementem tejże wymiany były dla uczestników wieczory narodowe, które sami przygotowali tak, aby jak najkorzystniej zaprezentować drugiej stronie siebie i swoją ojczyznę. To podczas tych wieczorów z dumą nosili stroje ludowe, śpiewali pieśni patriotyczne, żołnierskie, ludowe i biesiadne, tańczyli tańce charakterystyczne dla Polski i Ukrainy i wzajemnie przekazywali sobie jak najwięcej ważnych informacji o tych dwóch krajach. Było też poszukiwanie punktów stycznych, czy wydarzeń które w historii łączyły te dwa narody. To wszystko tworzyło niesamowita atmosferę podniosłości, ważności tego wydarzenia i czegoś ulotnego co można przeżyć tylko będąc z grupą osób z innego kraju.
Po realizacji projektu pozostały nie tylko wspomnienia. Młodzież zyskała całkiem nową grupę znajomych, dzięki warsztatom teatralnym nowe umiejętności, kreatywnie spędziła kilkanaście wakacyjnych dni w górskiej scenerii. Ten czas pozwolił obalić wiele stereotypów z jakimi jechaliśmy na spotkanie z grupą ukraińską, roztopił obawy i dał nadzieję na dalszą współpracę i spotkania na różnych polach. Bo pierwszy krok został uczyniony, a symboliczne okno w bibliotece szerzej otwarte na świat. Boimy się tego czego nie znamy, ten projekt uwolnił od różnych lęków przed nieznanym i obudził w młodzieży głód poznawania świata i przedstawicieli innych narodów.
Dziękujemy uczestnikom za zaangażowanie, odpowiedzialność i wspaniałą postawę podczas wyjazdu, bo to prawdziwa przyjemność pracować i przebywać z taką młodzieżą.
Koordynatorki projektu: Beata Wojnarowicz-Hondz i Irena Szczypek
Z biblioteki w szeroki świat
Warto przeczytać
